Volgens Karel Eykman is het 'niet zo'n heel religieus boek geworden'. In de nieuwe kinderbijbel 'Het Hoogste Woord' is de menselijke kant van de bijbelse geschiedenis de rode draad en ligt de nadruk op de kracht van het verhaal.

Diversiteit typeert de Bijbel. Dat is de inzet van de nieuwe kinderbijbel 'Het Hoogste Woord'. NZV Uitgevers en De Fontein vroegen zeven kinderboekenauteurs om verschillende bijbelgedeelten literair te bewerken. Dit resulteerde in een diversiteit van vertelstijlen en ervaringen van mensen met elkaar en met hun God.

Weer een kinderbijbel? ,,Ja, maar wat deze onderscheidt van veel andere is de genoemde diversiteit in vertelstijlen'', aldus de uitgevers. De bewerkingen zijn 'menselijke reacties' op bijbelverhalen, net zoals deze op hun beurt verslagen zijn van menselijke ervaringen. Deze aandacht voor verschillende literaire genres was ook te vinden in de jongerenbijbel 'Beeldspraak' (2002) en lijkt een trend op dit gebied te zijn.

Auteurs Karel Eykman en Imme Dros zijn bekenden op het terrein van bijbelse vertellingen. Voor Eykman, auteur van de kinderbijbel 'Woord voor Woord' (1976), werd het ,,na vijfentwintig jaar tijd voor iets nieuws''. De meerwaarde van deze kinderbijbel ligt voor hem in de gewaagde aanpak met verschillende auteurs. Hun bewerkingen lopen uiteen van poëzie tot navertelling, van monologen tot dagboekfragment.

Eykman bewerkte dichterlijke teksten uit Prediker, Hooglied en Psalmen (die in veel kinderbijbels overigens ontbreken) tot prachtige poëzie. ,,Met open ogen/ben ik bedrogen/door mooie verhalen/en idealen/die ik heb gezien./Al krijg je later/de grote kater/toch wil ik weten/en niet vergeten/wat ik heb gezien'' (Prediker).

Eykman laat Paulus zeggen: ,,Je moet mijn brieven niet lezen alsof het bijbelteksten zijn. Het is meer een uitnodiging om mee te doen.''

Rode draad in 'Het Hoogste Woord' is de menselijke kant van de (bijbelse) geschiedenis. Nadruk ligt op de betekenis van de teksten en verhalen; de verschillende invalshoeken leveren een menselijk en geschakeerd beeld van God op.

Redacteur en theoloog Hanna van Dorssen noemt het een bewuste keuze: een literaire kinderbijbel maken waarin de nadruk ligt op de kracht van het verhaal. Hiervoor werd de joodse volgorde van de oudtestamentische bijbelboeken (TeNaCH) aangehouden; de christelijke historisering is losgelaten om ruimte te geven aan de doorgaande verhalen en hun betekenis.

Mede-auteurs zijn Sjoerd Kuyper ('Robin en God') en dichter Remco Ekkers. Gelovig zijn ze geen van beiden; hun motivatie voor 'Het Hoogste Woord' ligt in het overdragen van het cultuurgoed dat de 'vaak prachtige bijbelverhalen' herbergen. Dat deze kinderbijbel -en daarmee hun teksten- ook wordt gebruikt voor geloofsoverdracht, is hiermee niet in tegenspraak. ,,De kracht van de verhalen blijft onaangetast.''

Kuyper is onder de indruk van bijbelboek Exodus. Tijdens het lezen werd hij ,,getroffen door het onbegrip van de mens ten opzichte van Gods handelen''. Pijnlijke en moeilijke momenten blijven in zijn bewerking staan, zoals de steniging van een familie in Jericho van wie één lid diefstal had gepleegd; niks vergeving - pas met hun steniging 'verdween de woede van God'.

Mozes' verhouding met God is in Kuypers weergave een ontroerende vriendschap. Mozes beseft dat zijn leven 'gevangen is in de bedding die God eraan gegeven heeft'. Een belangrijke ontmoeting is die met de brandende braamstruik; Mozes weet niet wat er aan de hand is, maar 'met vuur dat spreekt, moest je voorzichtig wezen'. Ook humor is de mens niet vreemd.

God is geen eendimensionale kinderbijbelgod, maar toont door de teksten heen onbegrijpelijke, irritante en gevoelige karaktertrekken aan zijn creatie 'mens'. Het kaleidoscopische beeld van hem (want het blíjft een Hij) is net zo postmodern als zijn gelovigen.

Dichter en kinderboekenschrijver Ekkers nam Genesis voor zijn rekening. Voor hem is het noodzakelijk om deze ,,oerervaringen en mythen over te brengen op huidige generaties, omdat mythen een samenbindende functie hebben voor de oervraag naar het bestaan van alle mensen van alle tijden''.

Niet alle bijdragen in 'Het Hoogste Woord' zijn nieuw: die van Imme Dros over Zachëus, Judas en Petrus verschenen al eerder in de bundel 'Kan er iets Goeds komen uit Nazareth?'.

Dros, die een religieuze opvoeding genoot, ziet in de monologen ,,hun verhaal dat voor mensen religieuze betekenis heeft.''

Uiteindelijk is 'Het Hoogste Woord' volgens Eykman 'niet zo'n heel religieus boek geworden'. Het gaat om de struggle van het menselijk geloof in de bijbelse geschiedenis. ,,Noach, Abraham, Sara, Jakob, Mozes, Rachab en zo veel anderen hebben zich ingezet. Zonder hun geloof had God het nooit gered.''

'Het hoogste woord',
de Fontein, ISBN 9026119070, 302 pag., € 24,98

Copyright: Rijlaarsdam, Angelique